hazırun / ambargo - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -985-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 30.11.2007

Gönderim Nu.: 985

 

Türkçe Sözlük'ten

hazırun çokluk, isim, eskimiş (ha:zıru:nu) Arapça hazirun Bir toplantıya katılanlar. hazırun cetveli isim  Bir toplantıya katılanları gösteren liste.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

ambargo : Fransızca kökenli ambargo (embargo) sözü dilimizde "1. Bir malın serbest sürümünü engellemek için konulan yasak, 2. Bir devletin, gemilerin kendi limanlarından ayrılmasını yasaklama buyruğu, 3. Bir ülkenin dış dünyayla ilişkilerini engelleme." anlamlarında kullanılmaktadır. Sözün her bir anlamı için Kurumumuzca engelleyim karşılığı önerilmiştir.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

öksüzdoyuran / amatör - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -984-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 29.11.2007

Gönderim Nu.: 984

 

Türkçe Sözlük'ten

öksüzdoyuran isim Çok büyük bardak, çanak ve bunların içindeki yiyecek ve içecek.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

amatör : Fransızcadan (amateur) dilimize giren bu söz "Bir işi para kazanmak için değil, yalnız zevki için yapan (kimse)." anlamına gelmektedir. Bu söz için Kurumumuzca özengen karşılığı önerilmiştir.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

tehcir / alegori - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -983-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 28.11.2007

Gönderim Nu.: 983

 

Türkçe Sözlük'ten

tehcir isim, eskimiş (tehci:ri) Arapça tehcir Göç ettirme, göç etmesine sebep olma, sürme. Atasözü, deyim ve birleşik fiiller tehcir etmek bir yerden göç ettirmek, sürmek.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

alegori : Fransızca alegori (allégorie) sözü edebiyatta "Bir görüntü, bir yaşantı veya bir davranışı daha iyi kavranmasını sağlamak için göz önünde canlandırıp dile getirme." anlamında kullanılmaktadır. Sözün bu anlamda kullanımı için Kurumumuzca yerine karşılığı önerilmiştir.             alegorik(allégorique); yerinel

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

papaz her gün pilav yemez / ofset - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -982-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 27.11.2007

Gönderim Nu.: 982

 

Türkçe Sözlük'ten

papaz her gün pilav yemez "İnsanın önüne her zaman aynı nitelikte elverişli bir imkân çıkmaz" anlamında kullanılan bir söz.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

ofset : İngilizce ofset (offset) sözü "Kalıp izlerini önce kauçuğa, kauçuktan da kâğıda geçirmeye yarayan çift kopyalı baskı yöntemi." anlamındadır. Bu söz yerine dilimizdeki düz baskı karşılığı kullanılabilir.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

sarıkız / stepne - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -981-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 26.11.2007

Gönderim Nu.: 981

 

Türkçe Sözlük'ten

sarıkız isim, argo 1. Esrar. 2. halk ağzında  İnek.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

stepne : İngilizce stepne (stepney) sözü dilimizde "Otomobillerde gerektiğinde kullanılmak üzere genellikle bagajda bulundurulan lastik." anlamında kullanılmaktadır. Bu yabancı söz yerine yedek lastik ifadesi kullanılabilir.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

kefaret / leasing - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -980-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 23.11.2007

Gönderim Nu.: 980

 

Türkçe Sözlük'ten

kefaret isim, din b. (kefa:ret) Arapça keffaret 1. Bir günahı Tanrı'ya bağışlatmak umuduyla verilen sadaka veya tutulan oruç. 2. Diyet: "Onu sevmek bile hayatımın kefareti oluyor."- A. Gündüz. (bir şeyin) kefaretini ödemek cezasını çekmek:  "Bunu yapan günün birinde er geç bu günahın kefaretini ödeyecektir."- H. Taner

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

leasing : İngilizce bu söz "Bir taşınır veya taşınmazın kullanım hakkının bir kuruluş tarafından belli bir süre içinde ve belli bir kira karşılığında kiracıya verilmesi." anlamını taşımaktadır. Bu söz için dilimizde kiralama karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

kavrama noktası / formen - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -979-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 22.11.2007

Gönderim Nu.: 979

 

Türkçe Sözlük'ten

kavrama noktası isim Arabanın harekete geçtiği an ve durum.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

formen : İngilizce formen (foreman) sözü "1. Bir iş yerinde çalışan ustaların başı olan ve onları denetleyen kimse, 2. İşçilerin düzenli ve verimli çalışmasını sağlayan ve işçiler üzerinde otoritesi olan işçi." anlamlarını taşımaktadır. Sözün ilk anlamı için dilimizde ustabaşı karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

çöreklenmek / nodül - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -977-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 20.11.2007

Gönderim Nu.: 977

 

Türkçe Sözlük'ten

çöreklenmek (nsz) 1. Yılan halka durumunda kıvrılıp toplanmak. 2. mecaz  Bir yerde, orada yaşayanları rahatsız etme pahasına sürekli kalmak, yerleşmek: "Geldi, çöreklendi, gitmek bilmedi."- . 3. mecaz  Bir duyguyu güçlü ve sürekli olarak duymak: "Yıllarca beklenen bir yolcunun gecikmesinden doğan sıkıntı, ağrılarıyla içime çöreklendi."- A. Gündüz.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

nodül : İngilizce nodül (nodule) sözü tıp alanında "ufak düğüm" anlamında kullanılmaktadır. Bu yabancı söz yerine dilimizde düğümcük karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

güdü / print - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -976-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 19.11.2007

Gönderim Nu.: 976

 

Türkçe Sözlük'ten

güdü isim 1. Bilinçli veya bilinçsiz olarak davranışı doğuran, sürekliliğini sağlayan ve ona yön veren herhangi bir güç, saik: "Çocuğun bunalım geçirmesi, gelişen cinsel güdülerini doyuramaması anlamındadır."- Ç. Altan. 2. Bir etkinlik veya işin gizli sebebi. 3. felsefe  Kaynağı akıl olan sebep, saik: "Sevgi bir dürtü, ödev bir güdüdür."- . 4. toplum bilimi  Bireyleri bilinçli ve amaçlı işlerde bulunmaya yönelten dürtü veya dürtüler bileşkesi, saik.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

print : İngilizce kökenli bu söz dilimizde "Bilgisayarda yazılan bir metnin kâğıda dökülmüş biçimi." anlamında kullanılmaya başlanmıştır. Sözün bu anlamı için dilimizdeki çıktı sözü uygun bir karşılıktır. Bu söz ayrıca dilimizde baskı anlamında da kullanılmaktadır. Dolayısıyla sözün bu anlamda kullanılmasına da gerek yoktur. Print etmek ; çıktı almak.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin