parmak alfabesi / agrafi - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -903-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 31.7.2007

Gönderim Nu.: 903

 

Türkçe Sözlük' ten

parmak alfabesi isim İşitme engelliler için parmaklar kullanılarak oluşturulan alfabe.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

agrafi : Yunanca agrafi sözü “Ellerinde, parmaklarında hiçbir sakatlık olmamasına karşın ruhsal sebeplerle yazma yetisini yitirme.” anlamına gelmektedir. Bu söz için dilimizde yazma yitimi karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

işaret dili / falez - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -902-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 30.7.2007

Gönderim Nu.: 902

 

Türkçe Sözlük' ten

işaret dili isim İşitme engellilerin kendi aralarında iletişim kurarken el ve yüz hareketlerini kullanarak oluşturdukları görsel dil.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

falez : Fransızca falez (falaise) sözü “Yüksek kıyılarda dalga aşındırmasıyla oluşan ve aşınma sürdükçe karanın içine doğru gerileyen yar.” anlamındadır. Bu söz için dilimizde yalı yar karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

çınayaz / fatalist - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -901-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 27.7.2007

Gönderim Nu.: 901

 

Türkçe Sözlük' ten

çınayaz isim Açık, mehtaplı, çok soğuk hava.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

fatalizm : Fransızca fatalisme sözü “Her şeyin alın yazısına göre önceden belirlenmiş olduğuna, insanın bu önceden belirlenmiş olan alın yazısını değiştiremeyeceğine inanan dünya görüşü.” anlamına gelmektedir. Bu söz için dilimizde kaderci, yazgıcı gibi karşılıklar bulunmaktadır. fatalist (fataliste) : yazgıcı

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

dalyan / haf - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -900-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 26.7.2007

Gönderim Nu.: 900

 

Türkçe Sözlük' ten

dalyan isim, denizcilik İtalyanca İtaliano  Deniz, göl ve ırmakların kıyılara yakın yerlerinde ağ ve kazıklarla oluşturulan, büyük balık avlama yeri. Atasözü, deyim ve birleşik fiiller dalyan gibi  Birleşik Sözler  dalyan ağı      dalyan çorbası  dalyan köftesi            dalyan sepeti  dalyan tarlasıdalyan yeri

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

haf : İngilizce haf (half) sözü futbolda “Takımda, savunucular ile akıncılar arasında yer alan, görevi hem savunucular hem de akıncılara yardım etmek olan üç oyuncudan her biri.” anlamında kullanılmaktadır. Bu söz için oyun kurucu uygun bir karşılıktır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

yığın kültürü / selfdeterminasyon - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -899-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 25.7.2007

Gönderim Nu.: 899

 

Türkçe Sözlük' ten

yığın kültürü isim, toplum bilimi Toplumsal yapı ayrılıkları gözetilmeksizin televizyon, radyo, sinema, basın vb. kitle iletişim araçlarıyla yaygınlaştırılan kültür.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

selfdeterminasyon : Batı kökenli (İngilizce self + Fransızca détermination) bu söz  “Kendini yönetme hakkını belirleme.” anlamında kullanılmaktadır. Bu söz için Kurumumuzca öz belirtim karşılığı önerilmiştir

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

söz cambazı / taksi - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -898-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 24.7.2007

Gönderim Nu.: 898

 

Türkçe Sözlük' ten

söz cambazı isim Söz söylemesini iyi bilen, ağzı laf yapan kimse.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

taksi : Fransızca taksi (taxi) sözü biyolojide “Bazı kimyasal maddelerin veya ışık, ısı, elektrik vb. güçlerin etkisiyle protoplazmanın yanaşma veya uzaklaşma biçiminde olan yer değiştirmesi.” anlamında kullanılmaktadır. Sözün bu anlamı için dilimizde göçüm karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

üç durum yasası / free-shop Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -897-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 23.7.2007

Gönderim Nu.: 897

 

Türkçe Sözlük' ten

üç durum yasası isim, felsefe Toplumun Tanrı bilimi, fizik ötesi ve tanıtlı olmak üzere üç durumdan geçerek geliştiğini savunan Auguste Comte yasası, üç hâl kanunu.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

free-shop : “Gümrük vergisi ödenmesi gerekmeyen ürünlerin satıldığı yer.” anlamındaki İngilizce bu söz için Kurumumuzca gümrüksüz mağaza karşılığı önerilmiştir.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük 'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

 

 

FW: çözümleme / ekliptik - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -893-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 17.7.2007

Gönderim Nu.: 893

 

Türkçe Sözlük'ten

çözümleme isim  1. Çözümlemek işi. 2. dil bilgisi  Bir cümledeki kelimelerin hangi kelime türünden olduklarını veya özne, tümleç, yüklem görevlerinden hangisinde bulunduklarını belirtme, tahlil. 3. dil bilgisi  Kelimenin kökünü bulup eklerini gösterme. 4. edebiyat  Bir metni belirli yöntemlere bağlı kalarak gözden geçirme, tahlil. 5. felsefe  Herhangi bir konunun, bir nesnenin düşüncede veya gerçeklikte kurucu parçalarına ayrılmak yoluyla yapısının, işleyişinin ve gelişim yasalarının ortaya konması işlemi. 6. kimya  Bir maddenin birleşimindeki yalın cisimlerin niteliğini veya niceliğini anlamak için yapılan işlem, tahlil, analiz. 7. matematik  Bir sayıyı onluk ve birliklerine ayırıp yazma.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

ekliptik : Fransızca (écliptique) bu söz gök biliminde “Bir yıl boyunca güneşin gök küresi üzerinde çizdiği çemberin sınırladığı daire.” anlamına gelmektedir. Bu söz için dilimizde tutulum karşılığı bulunmaktadır.

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

Dağarcığınıza Her Gün İki Söz başlığıyla yürütülen bu çalışmamız kapsamında gönderilen sözlerden ilki, Kurumumuz tarafından hazırlanan Güncel Türkçe Sözlük’ten seçilmektedir. Bu seçimde de öncelik, içinde bulunulan önemli gün ve haftalarla ilgili sözler ve ülke gündeminde sıkça kullanılmaya başlanan sözlere verilmektedir. İkincisini ise dilimize yerleşme eğilimi gösteren yabancı sözlere Kurumumuz tarafından önerilen karşılıklar oluşturmaktadır. Bu önerilere yönelik bilgi ve görüşlerinizin ilgili kurullarımızca değerlendirilebilmesi için ağ sayfamızda yer alan Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki başvuru belgesini kullanabilirsiniz.

 

hacker / eklektizm - Dağarcığınıza Her Gün İki Söz -892-

TÜRK DİL KURUMU

Türkçe Sözlük'ten Sözler ve Yabancı Kelimelere Karşılıklar

Elektronik Posta Hizmeti

Tarih: 16.7.2007

Gönderim Nu.: 892

 

Türkçe Sözlük'ten

hacker isim, bilişim İngilizce hacker  bakınız bilgisayar korsanı. bilgisayar korsanı  isim, bilişim Bilgisayar ve haberleşme teknolojileri konusundaki bilgisini gizli verilere ulaşmak, ağlar üzerinde yasal olmayan zarar verici işler yapmak için kullanan kimse.

Yabancı Kelimelere Karşılıklar

eklektizm : Fransızca kökenli eklektizm (éclectisme) sözü “ Kurulmuş olan dizgelerden değişik düşünceleri seçip alma ve kendi öğretisinde birleştirme yöntemi ve bu yöntemle çalışan filozofların öğretisi.” anlamına gelmekte, bu anlamlar temelinde çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Bu söz için seçmecilik uygun bir karşılıktır.             eklektik ; seçmeci

Türk Dil Kurumu Elektronik Posta Hizmeti Türkçe Sözlük'ten anlamını öğrenmek istediğiniz sözleri ve Türkçe karşılığını öğrenmek istediğiniz yabancı sözleri Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki etkileşimli belgeyi kullanarak bildirebilirsiniz. Adı, soyadı, adres ve telefon numarası açık olarak belirtilmeyen ve "İstenilen Bilgiler ve Belgeler" bölümü anlaşılır olmayan başvurular, Bilgi Edinme Hakkı Yasası gereğince değerlendirilemeyecektir.   Türk Dil Kurumu Atatürk Bulvarı, 217 Kavaklıdere/ANKARA Tel: 0 312 428 61 00 (5 hat) Belgegeçer (Faks) : 0 312 428 52 88 Genel Ağ (İnternet) http://tdk.org.tr

Hazırlayanlar: Uzm. Âdem Terzi Uzm. Beyza Gültekin

Dağarcığınıza Her Gün İki Söz başlığıyla yürütülen bu çalışmamız kapsamında gönderilen sözlerden ilki, Kurumumuz tarafından hazırlanan Güncel Türkçe Sözlük’ten seçilmektedir. Bu seçimde de öncelik, içinde bulunulan önemli gün ve haftalarla ilgili sözler ve ülke gündeminde sıkça kullanılmaya başlanan sözlere verilmektedir. İkincisini ise dilimize yerleşme eğilimi gösteren yabancı sözlere Kurumumuz tarafından önerilen karşılıklar oluşturmaktadır. Bu önerilere yönelik bilgi ve görüşlerinizin ilgili kurullarımızca değerlendirilebilmesi için ağ sayfamızda yer alan Bilgi Edinme Hakkı bölümündeki başvuru belgesini kullanabilirsiniz.